Kul ve Kamu hakkı

 
GELé BAWERMEND
xweda  Teala dı qurana pirozde  waha  dıbéjé{ne  babeti  peyxemberıkiye ku {bı malé xenimeté}xiyaneté bıke. Ki  xiyaneté bıke, roja  qiyameté, tev  tışté ku dıziye, wé bé huzura xweda, pıştre  ké çı qezenç kırıbé ew é bé kémasi,jé re bé dayin. u dé qet  ne  haqqi  lı wan  ne bé} dı hedisa  peyxemberé  xweda  de ji, weqtıki  waha  sual  jı  sehabiyan  hatiye  kırın.{ma   wın  dızanın  muflis  ki ye?} sehabiyan ji  waha  cevap dan,{muflis,  ew kesé ku mal  serweta  wi  tunebé ye}
lı ser vé  cewabé  peyxemberé  xweda  waha  axıvi,{bé şüphe,muflısé ümeta  mı,Ew  kesé  ku roja  qiyameté,nıméja  xwe,rojiya  xwe, zekata  xwe u  ibadeta  xwe kıri, té  huzura  xweda,  ama  dı  gel  van  xéra  teva ji,jı  hına re sıqéf kıriye u lı  hına iftira  kıriye u lı  hına  xıstiye  u  xwina  hına  rıjandiye u  malé  hına  xwari ye…
dı vé rewşé de, kesé  suçdar,xéré ku  bı  dest xıstıne,  tev  jé tén  standın u  lı  xwedyé heq u  huquqa  tén  belavkırın.  Ger  ibadet u  xéré  wi kesi,  té ra  heq  u huquqé  xelké  ne ké,  vé caré,  gunehén  xwedyé  heq  u  huquqa  davén  ser  pışta wi u  gunehé wi  qat qat  dıbın. u xéré  wi  naminın u  gunehi wi zéde dıbın u muflis dıbé u  sewqi  cehnemé  dıkın.}
BIRAYéN  EZİZ..
dı nerina  islamé de haq  u huquq, lı ser du qısmane, huquqé  xweda  u huquqé  ebdane,  u  parastına  van  huquqa  jı  mesuliyeté  me  teva ne,
MUMINéN  HéJA
Dı  nerina  İslamé de,heq  u huquqé cıvaké  u mıllet,  wek  huquqé  xweda  hatiye  qebulkırın,loma ji, refah  u hızura  xelqé u mıllet, gıréda ye  bı  xwedi  derketına van  huquqaye,
lewra  jı  ferza ye ku  merev, imkanat  u cih  u war u derdor u cavkani {kaynağé}  ku  mılet  tev té da  muşterekin,  wek  hewa  u  av u ceylan mal u  mulké mılet,  gerek bé israf  bén xerc kırın u bı  adalet  bén  teqsimkırın u xwedi lıwan bén derketın
BIRAYéN  EZİZ
dema ihtirama, ré u rébazén din  u  exlaqé islamé nema u  dema tırsa  hesapdana  roja  qiyameté hat  jıbirkırın. U  dema  kesi lı sinoré  helal  u heram guhdar  nekır u dema  haq u huquq  bé qimet bun…dı  nav  mılet  u  cıvakek  bı  vi  awayi, xızmeta  Milet  bı  heqqi  nayé kırın. u jı  ber ku  baweriya  nav insana  naminé  hızur  ji  naminé..lewra   çıvan  u  berpırsiyaré  mılet,  bı  wa  re  sadıq  naminın
BIRAYéN  EZİZ
Serwet u  malé mılet, her kes  téda  şırike,u  dest dıréj kırına  bıbal  malé mılet  ve,jı huquqé ebdaye u  xiyaneta  bı  emaneté  re ye.  Herweki  xiyaneta  bı  emaneté re  ji,  yek  esbabé nifaqé ye. U  sebebé  wındabuna  diné  mırova ye…lewra  peyxemberé  xweda  dıbéjé { kesé  bé bext u  bé  emanet,  ne  xwedyé  din u diyanet}.
BIRAYéN  EZİZ..
Ez  xutba  xwe, bı hedisa  péxemberé  xweda  bı dawi  tinım.[çı  mırové ku  heye, heta ku rızqé  ku xweda,  jé re  teqdir  kıriye[ bı  derengi ji  bé}heta  ku  bı  dest  nexé, ew  kes  namı re}.
Mademki  teqdira  me eve,  jı  xweda  bı rasti  bıtırsın u rızqé  xwe  jı riyén  helal  bıxwazın, lı  helali,  xwedi  derkevın  u  jı  herami  dur  bıkevın}..xweda  Teala  riya  rast  u  musteqim  bı  me  şirin  bıké amin