Bu şanstan vazgeçmeyeceğiz, yani bu şansı bulup çizip biçelim, yahut da şans diye bir şey yok. Masanın üstünde sereceğiz projeyi. Gören ve bilen varsa gelin bu merakı, bu hayal düşüncesini düzene koymalı. Milletimiz de biraz rahatlasın, şans kelimesinden vazgeçsinler.
ŞANS nedir? Şans neye bağlıdır? Bu çalışkanlık, açıkgözlülük, yobazlık meselesi mi, yoksa yaramazlık, cahillik, korkaklık meselesi midir? Âlim, yazar, profesör ve araştırmacı bir cevap bulmuş mudur?
Şans insanların dilinde dolaşılıyor. Her tarafta şanstan bahsediyorlar, her kelimede kullanıyorlar. Ama kimse bu şansın durumunu, varlığını, şeklini ve tipinikimse çözememiştir. Acaba Allah mı insanları böyle şanslı veya şanssız yaratıyor, yoksa Allah bu insanları yarattıktan sonra mı bu şans kendi kendine ilerliyor, çoğalıyor ve azalıyor? En iyisini muhakkak Allah bilir.
Ama Kur’an’da yazıyor Allah’ın emri dışında zerre kadar bir şey olmuyor. Demek ki Allah bazı insanlaragüçlü şans veriyor, bazılarına da zayıf,işe yaramayan şans veriyor. Bunu düşünmek de zor, Kur’an’da diyor ki Allah’ın işine karışmayın, kötü yola düşersiniz buda zor. Böyle Kürtçe bir cümle var diyor ki: filan kesbir babayiğit ama eşi bir cariye (qarwaş) gibidir ya da filan kes bir huri melek gibidir ama eşi bir moruk tur. Yani atasözleri de şans meselesine değinmiştir.
Bir atasözü var diyor ki: rastgeleden iyi noktaya düşüyor bu durum cömertlik ve çalışkanlıktan daha iyidir. “Yanî lêhatin ji jêhatinê çêtire!” Vallahi bazı insanlar vardır ki ama ne diyelim ne dünyaya yarar, ne de ahirete yarar, yanı hareket ve davranışları insanlık dışıdır.Agresiftir, argo kelime kullanıyor fakat para sahibidir bu yüzden millet bu insanlar çok değer veriyor.
Şansın şekil ve yöntemleri vardır: Bazı şanslılar var anneden doğma şans gösteriyor, annenin sütü boldur doya doya emziriyor. Bolluk içinde, yiyecek, içecek, giyecek her türlü geçimi rahatlıkla sağlanıyor, ölüme kadar rahatlıkta zevk sefa içinde yaşıyorlar.
Bazı insanlar da vardır ki doğumdan ölüme kadar fakirlik, zorluk, cefa içinde sürünerek ölüme, mezarlığa kadar da gidiyor. Dünyada umut ve beklentileri yürekte ve ciğer arasında depolamış bir tandır ateşi gibi yanıyor. Belki de Allah öbür dünyada bedelin mükâfatı verir ama o başka bir mesele. Bunu âlimlerden sormalı, az çok bu şans meselesi anlatılmalı. Akılsız düşüncesiz insandır ama şanslıdır, her zaman onun işi rahatlıkla dört dörtlük oluyor. İşte bunlar dünyayıyediler hem de onlara kaldı.
Bazı insanlar vardır: tam akıllı büyük derin düşünceye sahip ama böyle insanların şansı yok bunların işi düzene girmiyor, ters gidiyor, millet bunları sevmiyor, değer vermiyorlar. Bu acı bir hastalık ağır bir derttir. Kürtçe diyor ki (siûd û qubalamêra) go seûd û qubala te nebê tu AlyêŞêrjîbêbêfêdeye. Yani şansin olmasa Hz Ali’de olsan kimse değer vermiyor!
Bir zamanlar kalem ve kılıç birbiriyle rekabet ediyordu fakat şimdi para ikisinin önüne geçmiş. Paralı insanlar söz sahibidir. Parada en kötü kirli yerlerde vardır! Herkes o pis ahırlara girmek istemiyor.
Şans ve akıl ikisi de birbiriyle ilen rekabet etmektedir. İyice düşünelim, aklı mı seçelim yoksa şansı mı seçelim? Ama maalesef ikisi de ne çarşıda, ne pazarda, ne şehirde, ne ormanda bulunmaz! Eğer bu şans para ile, çalışkanlık ile, yahut ta zorbalıkla olsaydı acaba bu millet neler yapacaklardı.
Akıl ve şans Allah’ın işidir. Allah verse verir, vermezsede vermez itiraz dilekçesi de yoktur. Allah ikisini de beraber vermiyor kimseye, belki milyonda bir. Eğer hem akıl ve hem de şans ikisi birlikte verilseydi,harika, muhteşem, değeri biçilmez Allah’ın bir hediye olurdu.
Her neyse, şimdi diyelim masanın üstüne hem akıl hem de şans koysalardı haydi birini seçin deselerdi hangisini seçerdiniz? Acaba akıl mı yoksa şans mı hangisi iyi? Akıl mübarek, mükemmel bir varlık ama yanında şans olmadan kör olur hiçbir şeyi çözemez. Ama şans kendi kendine otomatik olarak her şeyi faaliyete ve düzene geçiriyor. Şansı seçersem her şeyim düzenli gider ama kalbim huzur bulmaz. Devamlı ahmakların sırtında geçiniriz! Acaba bu şekil iyi bir şeyi mi? Belki iyi bir şeyi değil, ama devamlı el alemin derdinden, cefasından, zorluklarından daha iyidir. Bir de şansı seçelim her şeyim dört dörtlük gider gül gibi geçinelim fakirlerin derdine düşmeyelim. Herkes kendi derdini ve yükünü çeksin taşınsın. Allah vermezse kimse veremez.
