Bilindiği üzere; Kalkınmakta öncelikli yöre olarak belirlenen illerde 2004 yılından itibaren uygulanmakta olan ve geçtiğimiz yıl 31 Aralık 2012 tarihinde uygulama süresi sona eren5084 sayılı yatırımların ve istihdamın teşviki ile bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkında kanunun 4.maddesi kapsamında sağlanan sigorta primi işveren desteği uygulaması yerine, 29 mayıs 2013 tarihinde resmi gazetede yayınlanan 6486 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına Dair Kanun ile illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksini dikkate almak suretiyle 01.01.2013 tarihinden geçerli olmak üzere 6 puana kadar sosyal sigorta primi desteği sağlanmış, buna ilişkin Yapılan düzenleme ile5510 sayılı kanunnun Prim oranları ve Devlet katkısı başlıklı 81 maddesinin (ı) bendinde yer alan beş puanlık hazine yardımına ilave olarak (Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıları çalıştıran özel sektör işverenlerinin, bu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden, işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanır.)
On ve üzerinde sigortalı çalıştıran işyerlerine uygulanmak üzere, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden altı puana kadar ilave puan düzenlemesi getirilmiş ve Sigorta primi işveren hissesi devlet desteğinin altı puana kadar ilave puan belirlemesi ise illerin, sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksini dikkate almak suretiyle ilave puan uygulanacak illeri ve uygulama süresini belirlemeye konusunda Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştı.
Bu konudaki 2013/4966 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı 14 Temmuz 2013 Tarihli ve 28707 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Yapılan düzenlemeye göre daha önce 5084 yasa ile sağlanan sigorta primi teşvikinden yararlanmayan Hatay ve Kırıkkale illeri de bu karar ile sigorta primi teşviki uygulaması kapsamına alındı. Böylelikle sigorta primi teşviki uygulanan il sayısı 49 dan 51e ulaşmış oldu.
O iller hangileri?
Afyonkarahisar, Amasya, Artvin, Bartın, Çorum, Düzce, Elazığ, Erzincan, Hatay, Karaman, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Malatya, Nevşehir, Rize, Sivas, Trabzon ve Uşak'ta faaliyet gösteren iş yerleri için 31 Aralık 2016'ya kadar;
Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli ve Yozgat illerinde faaliyet gösteren iş yerleri için 31 Aralık 2017'ye kadar;
Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkâri, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van ve Çanakkalenin Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri içinde faaliyet gösteren iş yerleri için ise 31 Aralık 2018'e kadar uygulanacak.
Nitekim SGK'nın en son verilerine göre, 46 bin işyeri istihdam ettiği 900 bin işçiden dolayı 5084 sayılı Kanun'la prim teşvikinden yararlanmakta ve aylık olarak da 110 milyon TL tutarındaki işveren hissesi primi Hazine tarafından karşılanmaktaydı.
Dolayısıyla, 5084 sayılı Kanun'la sağlanan sigorta primi teşvikinin süresinin 31/12/2012 tarihinde sona ermesi söz konusu teşvikten yararlanan işyerlerinin mağduriyetine yol açmıştır.
Ancak, kısa bir süre önce TBMM'de kabul edilerek Cumhurbaşkanı'nın imzasına sunulan 21/05/2013 tarihli, 6486 sayılı Torba Kanun'la, 5084 sayılı Kanun'daki sigorta primi teşvikinin kısmen devamını sağlayacak nitelikte düzenleme yapıldı.
5084 sayılı Kanun'la sağlanan sigorta primi teşvikin uygulama süresi 31/12/2012 tarihinde sona ermişti. 6486 sayılı Kanun'da bölgesel istihdam teşvikinin düzenlendiği fıkranın yürürlük tarihi ise 1/1/2013 olarak belirlenmiştir. Buna göre, Bakanlar Kurulu'nca ilave prim teşviki kapsamına alınacak olan illerdeki 10 ve üzerinde işçi çalıştıran işyerleri 5084 sayılı Kanun'un uygulama süresinin sona erdiği tarihten bugüne kadar olan süre için de geriye dönük olarak yeni ilave prim teşvikinden yararlanabileceklerdir.
Konunun daha iyi anlaşılması bir örnekle olayı pekiştirelim. Asgari ücret bilindiği gibi 1 Temmuz 2013 tarihi itibariyle 1.021,50 Tl oldu. Bu ücretle çalışan bir işçinin normalde ödemesi gereken malullük yaşlılık ve ölüm sigortası primi % 20ile 1.021,50x0,20=204,30 TL iken sözü edilen teşvikten yararlandığı takdirde ödenecek rakam 1.021,50x0,09=91,94 TL olacak. Peki neden yüzde 9 baz alındı, daha önce yüzde 5lik bir indirim söz konusuydu bu yeni istihdam teşviki ile ilaveten yüzde 6lık bir indirim getirildi. Böylece toplam indirim teşviki yüzde 11 oldu. Bir işçinin Malullük Yaşlılık ve Ölüm Sigortası Primi yüzde 9 ile çarpılacaktır. Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi işverenin her bir işçiden kazanacağı prim tutarı 204,30-91,94=112,36 TL olacaktır. Söz konusu teşvikten yararlanmak için en az 10 çalışan olması gerektiğinden bir işverenin bu teşvikten aylık kazancı 112,36x10=1.123,60 TL olacaktır.
Günün Sözü :
Yüzde ısrar etme,doksan da olur
İnsan dediğinde, noksan da olur
Sakın büyüklenme, elde neler var
Bir ben varım deme, yoksan da olur
Hatasız dost arayan, dosttan da olur.
(MEVLANA)
Abdulbaki AKBAL
S.M.Mali Müşavir
[email protected]
