BES’ te Yelpaze Genişliyor

Değerli okurlar,  hükümetin büyük umutlarla hayata geçirdiği zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) istenilen neticeyi vermese de aşama aşama  katılım süreleri geldikçe kapsama alınan personel sayısı artıyor. Bu sebeple bu haftaki yazımızı bu konuya ayırmak istedik.

Bireysel Emeklilik Sistemi, kişilerin aktif çalışma yaşamları süresince yaptıkları tasarrufları uzun vadeli yatırıma yönlendirerek emeklilik dönemlerinde, yaşam standartlarını koruyabilecekleri bir gelir elde etmelerini sağlayan özel bir emeklilik sistemidir. Devlet tarafından Devlet Katkısı ile desteklenmektedir. Sosyal güvenlik sistemine bir alternatif değildir, aksine tamamlayıcı bir sistemdir. Bu sisteme katılım, sosyal güvenlik kuruluşlarından farklı olarak isteğe bağlıdır.

Bireysel Emeklilik Sistemi'nin öncelikli amacı, bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesiyle emeklilik döneminde ek bir gelir sağlanmasıdır. Bireysel emeklilik böylece, aktif çalışma hayatlarının sona erdiği emeklilik döneminde kişilerin refah düzeylerini yükseltir. Sistem aynı zamanda, ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratarak ülke kalkınmasına da katkıda bulunur.

Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) 6740 sayılı Bireysel Emeklilik  Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla kademeli olarak 1.000 ve üzeri işçi çalıştıran işverenler için hepimizin malumu 1 Ocak 2017’de girmiş ve yaklaşık olarak 2 milyon kişi, Bireysel Emeklilik Sisteme dahil olmuştu. 2017 Nisan ve Temmuz aylarında bu sayı 6 milyon kişi bu sisteme zorunlu dahil oldu.

02 Ocak 2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı (BKK) 2017/9721 çalışanların işverenleri aracılığıyla otomatik olarak emeklilik planına dahil edilmesine ilişkin usul ve esaslar hakkında yönetmelik 6. Maddesi’nde;

a)-Çalışan sayısı 1.000 ve üzerinde olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1/1/2017 tarihinden itibaren,

b)-Çalışan sayısı 250 ve üzerinde ancak 1.000’den az  bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1/4/2017 tarihinde itibaren,

c)-Çalışan sayısı 100 ve üzerinde ancak 250’den az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1/7/2017 tarihinden itibaren,

d)-Çalışan sayısı 50 ve üzerinde ancak 100’den az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1/1/2018 tarihinden itibaren,

e)-ÇALIŞAN SAYISI 10 VE ÜZERİNDE ANCAK 50’DEN AZ OLAN BİR İŞVERENE BAĞLI OLARAK ÇALIŞANLAR 1/7/2018 TARİHİNDEN İTİBAREN,

f)-Çalışan sayısı 5 ve üzerinde ve ancak 10’dan az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1/1/2019 tarihinden itibaren, otomatik olarak emeklilik planına dahil edilmesi düzenlemesi yer almaktadır.

Yönetmeliğin 6. Maddesi gereği, çalışan sayısı 10 ve üzerinde , ancak 50’den az olan işverenler 01 Temmuz 2018 tarihi itibari ile otomatik BES  kapsama girdiğinden temmuz 2018 bordrolarında BES kesinti yapmak zorundadırlar.

Sisteme giren çalışanlar için iki ay içinde cayma hakkı bulunmaktadır. Çalışanlar sistemden çıkarken hem kesilen parayı hem de varsa getirisini 10 gün içinde geri alacak.

Prime esas kazanç referans alınarak katkı payı hesaplanıyor. Katkı payı %3 olup, hesaplana katkı payı tutarının virgülden sonraki kısmı kuruş tutarı dikkate alınmaz.

Çalışan kesinti oranının işverene bildirerek artırabilir veya artırmış olduğu tutarı yine Kanunda belirtilen kesinti oranından %3’ten az olmamak kaydıyla indirebilir.

Bireysel Emeklilik Sistemi’nden dilediğiniz zaman ayrılabilirsiniz.

Emeklilik sözleşmenizin süresi içinde herhangi bir anda sistemden ayrılabilirsiniz, ancak bu durumda emekli olmanın vergisel faydalarından ve elde edebileceğiniz devlet katkılarından tam olarak yararlanamayacaksınız.
BES’ten ayrıldığınızda devlet katkısı hesabınızdaki tutarların;
Sistemde en az 3 yıl kalınması durumunda %15’i,
Sistemde en az 6 yıl kalınması durumunda %35’i,
Sistemde en az 10 yıl kalınması durumunda %60’ı,
Emeklilik, vefat ya da maluliyet halinde %100’ü
tarafınıza ödenir.

Getiri üzerinden hesaplanan stopaj kesintisi oranı;
Sistemden emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlar için %5,
10 yıl süreyle sistemde kalmakla birlikte sistemden emeklilik hakkı elde etmeden ayrılan katılımcılar için %10, Sistemde 10 yıldan az süreyle kalarak ayrılan katılımcılar için ise %15’tir.

İşverenler otomatik katılımlı Bireysel Emeklilik Sistemi (BES)’te çalışanların sisteme dahil edilmesi işverenlere büyük sorumluluk düşmektedir. 1 Temmuz 2018 tarihi itibariyle dahil olabilecek sayı aralığında çalışanı olan bu yükümlülükleri yerine getirmek zorundalar. İşverenin başlıca sorumlulukları; emeklilik şirketinin seçimi, fonların seçimi ve işçilerin aylık brüt ücretlerinden yüzde 3 katkı payının kesilmesi. Ancak bu yükümlülüğü yerine getirmeyen işyerlerine her bir işçi için 100 TL idari para cezası uygulanacak.

Günün Sözü :”Kelebeklerin bile çocuklardan daha uzun yaşadığı bir coğrafyada size hangi şiiri yazalım.” (UltrAslan Taraftarları Grubu)

Abdulbaki AKBAL
Denetçi-S.M.Mali Müşavir
[email protected]