SİZDEN GELENLER (2)

Değerli okurlarım, günümüzde ekonomik sistemlerin temel yapı taşlarından biri, bireylerin ve işletmelerin sosyal güvenlik ve vergi uygulamalarıyla ilgili olarak taşıdığı yüklerdir. Bu iki kavram, toplumun genel refah düzeyini artırmak ve bireylerin yaşam kalitesini yükseltmek amacıyla oluşturulmuş önemli düzenlemelerdir. Bu haftaki yazıda da sizden gelen sorulara karşılık bir derleme sunacağım.

 

SORU : Ben işveren olarak “Emeklilikte Yaşa Takılanlar” kapsamında emekli olan personelimizin kıdem tazminatını biraz geç ödedim. Geç ödemem nedeniyle gecikme faizini de bir miktar ödedim. Bu vesile ile ödediğim gecikme faizi vergilendirilmesi nasıl olacak?

 

CEVAP :

Sevgili okurum, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61’inci hükmü uyarınca ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı, tahsisat, zam, avans aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması ücretin mahiyetini değiştirmez.

Buna göre, ücretin hak sahibine geç ödenmesi nedeniyle ödediğiniz faizlerin ücret olarak nitelendirilmesi mümkün değildir.

Gelir Vergisi Kanununun 75/6’ıncı maddesinde her nevi alacak faizlerinin menkul sermaye iradı olduğu hükme bağlanmıştır.

Buna göre kıdem tazminatına hak kazanlara ilişkin olarak ödenen faiz alacak faizi niteliğinde olduğundan Gelir Vergisi Kanununun 85,86 ve 87’inci maddeleri uyarınca tevkif yoluyla vergilendirilmemiş menkul sermaye iradı olarak bunu elde edenlerce yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.

 

SORU :

Serbest mühendis olarak çalışmaktayım. Ben işyeri ofis aldım ve aldığım işyerimde mesleğimi devam ettiriyorum. Ofis alırken ödemiş olduğum KDV’yi indirim konusu yapabilir miyim?

 

CEVAP :

Mühendislik işiniz serbest meslek erbabı olarak iştigal ediyorsunuz. Serbest meslek erbablrı bir işyeri alır işini, bu işyerinde devam ettirir ve işyerini envanterine dahil eder ve bu işyeri alınışında ödenen KDV’yi indirim konusu yapabilir. Siz de işyerinizi envanterine almışsanız KDV’yi indirim konusu yapabiklirsiniz.

 

SORU :

2021 yılında tek kişilik şahıs firması olarak mükellefiyet tesis ettirdim. İkinci bir ortak alarak adi ortaklığa dönüştürdüm. Ancak sigortaya adi ortaklık olarak bildirmedim. Sigorta dosyası hala adıma devam etmektedir. Epey zaman geçti sigortaya adi ortaklığı bildirdiğimizde bu işn cezası ne olur?

 

CEVAP :

Şahıs şirketleri (kolektif, sdi komandit komandite ve komanditer ortakları ile donatma iştirakı ortaklarının sigortalılıkları vertgi mükellefiyetlerinin başladığı tarihte başlar ve bu tarih vergi dairelerine 10 gün içinde kuruma bildirmekle yükümlü kılınmışlardır. Adi şirket olarak en geç yeni ortağın alındığı tarihi takip eden 10 gün içinde işyeri bildirgesi ile kuruma bildirmek zorundadır. Bildirmeme cezası olarak defter tutmakla yükümlü bulunan şahıs şirketlerine asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır hükmü bulunur.

 

SORU :

İşyerimde çalışan bir personelim vatani görevini ifa etmek üzere askere gidecek, yapacağı 6 aylık askeri süresi boyunca işten ayrılışını vermeyip ücretsiz izin göstersem doğru yapmış olur muyum?

 

CEVAP :

Sayın okurum, ücretsiz izin işçi ile işveren karşılıklı anlaşarak yapılan bir durumdur. Askerlik süresince sözleşme askıda kalabilir. İş akdi feshedilse dahi görev dönüşünde yeniden aynı işverene bağlı veya farklı iş yerlerinde işe başlaması durumunda hem kıdem tazminatı hem de diğer sosyal hakları fasılalarla çalışmış olduğu süreler birleştirilerek hesap edilir. 

 

SORU :

Devlette 4/c’li doktor olarak çalışmaktayım. Mesai saatleri dışında bir ticari kuruluşta, pat time olacak şekilde bir ticari kuruluşta 4/a sigortalı olarak çalışabilir miyim?

 

CEVAP :

Sigortalının (a), (b), (c) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerine aynı anda tabi olacak şekilde kanun kapsamına girmesi halinde öncelikle (c) bendi kapsamındaki sigortalılık esa alınır. (5510 sayılı Kanun)

Dolayısı ile © bendi kapsamında sigortalı olan birisinin özel sektörde hizmet akdina dayalı çalışması halinde bu kişi (a) kapsamında sigortalı olamaz. Bu kişiye ödenen ücretten sadece gelir ve damga vergisi kesintisi yapılır. Buy kanun hükmü gereğince ifade edildiği gibi sadece gelir ve damga vergisi kesintisi olacaktır.

 

 

Günün Sözü :”Tatlı dilli birine sormuşlar” Bunu nasıl yapıyorsun? 

                        “Ağzımdan çıkan sözün tadına ben bakarım; acı ise yutar, tatlı ise servis yaparım.” demiş.

 

Abdulbaki AKBAL

S.M.Mali Müşavir-B.Denetçi