Kategoriler
Emeklilik her çalışan için önemli bir hak, hatta güvencedir. Erken emekli olmanın da bazı yöntemleri bulunuyor. 2000 yılında ve 2008 yılında çıkan yasalar vatandaşların geriye dönük borçlanmasını ortadan kaldırmıştı. Ancak Yargıtay kararlarına göre bu haklar geri alınabilir.
Çalışan vatandaşların emeklilik hesapları hesaplanırken, tüm hizmetler hesap ediliyor. 2000-2008 yıllarında çıkarılan yasalar ile çalışanların geriye dönük borçlanması kaldırılmıştı. Ancak Yargıtay kararları ile 8 yıl erken emeklilik imkânı bulunuyor.
Yapılan yenilikle beraber 4 Ekim 2000’den evvel 4B sigortalılık tescili olan esnaf, 20 Nisan 1982’ye dek tescilini geriye alabiliyor. Tescili daha önceki zamanları da ifade edebilmesi adına; sigorta başlangıcının aktif olduğu dönem itibarıyla vergi kaydı ve şirket ortağının bulunması gerekiyor. Vergi kaydı veya şirket ortaklığı olmayan fakat oda kaydı bulunanlar ise sigortasını 22 Mart 1985’e dek geri götürebilirler.
Erken emeklilik hakkının geçerli olduğu tarih 4 Ekim 2000 ve öncesi olarak belirleniyor. Bundan dolayı bu tarihin ardından yapılan tescillerde hak sahipliği olmaz.
Birden fazla kurumda çalışanların, hangi kurumdan emekli olacağı ile ilgili kafasında soru işareti bulunuyor. Bu konuda 2 ayrı işlem vardır. 1 Ekim 2008 tarihinden evvel sigortalı olan çalışanlar için kural son 7 senedeki bin 261 gün olarak işletiliyor. Son1261 gün hangi kuruma prim ödenmişse, hizmetlerin birleşmesinin ardından o kurumdan emekli olunuyor. 1 Ekim 2008 tarihinin ardından sigortalı olan çalışanların primleri hangi kuruma daha çok ödenmişse emeklilik de o kurumdan oluyor. 1 Ekim 2008’den evvel sigortalıların son 7 senede çalıştıkları iki kurumun hizmet zamanları eşitse (1261 gün) o zaman son çalışılan kurum emeklilikte geçerli oluyor ve maaş buradan bağlanıyor.
İlgili değişiklik SGK yapılmadı. Bu karar Yargıtay kararı ile yürürlüğe girdi. 4 Ekim 2000’den evvel 4/1-B (Bağ-Kur)sigortalılık tescili olan esnaf, 20 Nisan 1982’ye kadar tescilini geriye götürebilecek. Tescilin daha önceki zamanları da ifade edebilmesi adına sigorta başlangıcının aktif olduğu dönem itibariyle vergi kaydı ve şirket ortağının bulunması gerekiyor.
Diğer bir anlatımla vergi kaydı veya şirket ortaklığı olmayan fakat oda kaydı bulunanlar ise sigortasının 22 Mart 1985’e dek geri götürebilecekler. Ödenecek primler bugünkü asgari ücret (3577,50) TL üzerinden her ay için1.144,80 TL .yatırılması gerekir.
ÖRNEK YARGITAY KARARI
YARGITAY
10.Hukuk Dairesi
Esas Karar
2003/9945 2004/156
YARGITAY İLAMI
Mahkemesi . İzmir 4.İş Mahkemesi
Tarihi: 08.10.2003
No:161-788
Davacı : Murat
Davalı: Bağ-Kur Genel Müdürlüğü
Davacı, 22.04.1985-20.06.1985 ile 26.05.1986-28.02.1989 tarihleri arasında zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davacının sigortalılığının 22.04.1985-20.06.1985 ile 26.05.1986-21.08.1988 tarihleri arsındaki sürelerin zorunlu Bağ-Kur sigortalısı sayılmasının tespitine karar vermiştir.
Hükmün, davalı Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle 24.08.200 Tarih, 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin geçici 1.maddesinde yer alan “ 1479 Sayılı Kanuna göre sigortalılık niteliğini taşıdıkları halde, Bu Kanun Hükmünde Kararname’nin yürürlüğe girdiği tarihe kadar kayıt ve tescilini yaptırmamış olan sigortalıların sigortalılık hak ve mükellefiyetleri bu Kanun Hükmünde Kararname’nin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren başlar.”düzenlemesinin, Anayasa Mahkemesi kararı üzerine 08.08.2001 tarihinde yürürlükten kalktığı, 1479 sayılı Yasanın geçici 18.maddesinde yer alan “ Bu Kanuna göre sigortalılık niteliği taşıdıkları halde 04.10.2000 tarihine kadar kayıt ve tescilini yaptırmamış olan sigortalıların sigortalılık hak ve mükellefiyetleri 04.10.2000 tarihinden itibaren başlar.” düzenlemesinin ise 24.07.2003 Tarih, 4956 sayılı Yasa ile getirildiği, davacının 22.04.1985-20.06.1985 ve 26.05.1986-28.02.1989 tarihleri arasındaki vergi kaydına dayalı kendi nam ve hesabına çalışarak geçirmiş olduğu sürelerin Bağ-Kur sigortalılık süresi olarak tespitine yönelik davasının yukarıda sıralanan yasal düzenlemelerin bulunmadığı 06.02.2003 tarihinde açılmış olmasına göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 20.01.2004 gününde oybirliği ile karar verildi. (1)
Başkan Üye Üye Üye Üye
Yargıtay Kararında görüldüğü gibi, Bağ-Kur sigortalılık tescil süresi Vergi kayıtlarına bağlı olarak mahkeme süreci sonrası geriye götürülerek, erken emeklilik hakkı kazanılmış olacaktır.
Günün Sözü :”Önemli olan yaşamak değildir, başarmak hiç değildir. Önemli olan İnsan kalmayı bilmektir.” (G.ORWELL)
Abdulbaki AKBAL
S.M.Mali Müşavir-B.Denetçi