Yaşlılık ve engelli aylığında yeni düzenleme

Değerli okurlar,  Sosyal yardımlarla ilgili önemli bir değişiklik, yürürlüğe girdi. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Aile, Çalışma Ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, 65 yaş aylığı bağlanmasına yönelik düzenlemeyi değiştirdi.

Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni yönetmeliğe göre artık yaşlılık aylıklarında aynı hanede yaşayan tüm kişilerin gelirine bakılmayacak. Muhtaç, güçsüz ve kimsesiz 65 yaşını doldurmuş kişilerin aylığa hak kazanabilmesi için sadece eşinin ve kendisinin gelirine bakılacak.

Eşi ve kendisinin geliri, asgari ücretin net tutarının üçte birinden az olanlara 65 yaş aylığı bağlanacak. Bu ne kadara tekabül edecek ona bir bakalım. Asgari ücretin net tutarı 1.450,90 TL. 1/3’ü  483,63 TL. bunun altında gelire sahip olanlar 65 yaş aylığı bağlanacak. Eşlerin aynı evde yaşayıp yaşamadığı da dikkate alınmayacak.

Bilindiği gibi, halk arasında ”muhtaçlık maaşı” olarak da bilinen 65 yaş aylığından herhangi bir geliri ve SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı gibi hiçbir sosyal güvencesi olmayan 65 yaş üzerindeki kadın ve erkekler yararlanıyor. Bir diğer ifade ile 65 yaşından emekli maaşı olanlar, nafaka alanlar, dul ve yetim aylığı alanlar sosyal hizmetlerden harçlık ödeneği alanlar, muhtaçlık sınırının üzerinde geliri olanlar yararlanamıyor. Sadece 65 yaş üzeri olanlara değil; muhtaçlık, kimsesi, 18 yaşından büyük engelli kişiler ve bakmakla yükümlü olduğu 18 yaşını tamamlamış engelli yakını olanlara da engelli aylığı adı altında muhtaçlık maaşı ödeniyor.

Eski uygulamada 65 yaş aylığı mart, haziran, eylül ve aralık olmak üzere üç ayda bir ve yılda dört kere ödeniyordu. Aylık almaya hak kazananlar üç ayda bir toplu olarak maaşlarını alıyorlardı. Mayıs ayında yapılan düzenlemeyle 65 yaş aylığında yaklaşık olarak yüzde 90’a yakın artış yapılmış ve aylık tutar yeni düzenlemeyle 2.332’den  4.387’ye çıkarılan gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutar 517,40 TL. yüzde 5 ilave edilerek toplamda 543,27 TL ödeme yapılacaktır. Bundan böyle yaşlılık aylığı her ay 543 TL olarak ödenecektir.

65 yaşını dolduranlar bağlı oldukları kaymakamlıklardaki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’ndan alacakları muhtaçlık belgesi ile Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurduklarında yaşlılık maaşı alabiliyorlar. Aynı zamanda devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanabiliyor.

KİMLER YAŞLILIK MAAŞI ALABİLİR?

Yaşlılık maaşı almak için 3 temel kriterin yerine getirilmesi gerekiyor. Bu şartların sağlanması durumunda yaşlılık maaşı başvurusunda bulunan kadın-erkek her vatandaş bu imkandan faydalanabiliyor. İşte, 65 yaş aylığı almak için gerekli olan üç kriter

1. İlk şart 65 yaşını doldurmuş olmak,
2. Hiçbir sosyal güvenceye sahip olmamak; emekli olan, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) dul veya yetim aylığı alan, bir işte çalışanlar 65 yaş aylığı alamıyor. Bunun yanında, nafaka alan kişiler de bu aylıktan yararlanamıyor. 
3. Aylık gelirin 484 liranın altında olması gerekiyor; Gelir hesabında daha önceden hane içindeki herkesin gelirine bakılıyordu. Artık 65 yaş aylığı bağlanacak kişinin, sadece kendisiyle eşinin geliri dikkate alınıyor. 

- Sigorta primini yatıranlar ile herhangi bir işte sigortalı olarak çalışanlar,

- Nafaka alan kişiler ya da bunu alma hakkı olacak olan kişiler

- Sosyal Hizmetler kanununun ilgili hükmü gereğince harçlık alanlar

- Hane halkının ortalama geliri asgari ücretin 1/3’ünden (üçte birinden)  yani 484,00 TL’ den fazla olan kişilerin yaşlılık aylığını alma hakkı doğmuyor.  

Günün Sözü :”İnsanların çoğu… Yaşlanmaktan korkuyor, gençliğinin kıymetini bilmediği için. Unutulmaktan korkuyor, dünyaya iyi bir şey vermediği için. Ve ölmekten korkuyor  aslında yaşamayı bilmediği için.” (W.SHAKESPEARE)

 
Abdulbaki AKBAL
Denetçi-S.M. Mali Müşavir
[email protected]