Kategoriler
Değerli okurlarım, Mart ayı içerisinde bulunuyoruz. Bu vesile ile onunla ilgili olarak bir deyim var :”Mart ayı dert ayı” olarak ifade ediliyor. Bilindiği gibi mart ayında gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin yıllık beyanları vermeleri gerekmektedir diğer taraftan mesken kira gelirleri olan olan mükelleflerin mart sonuna kadar gelirlerini beyan etmeleri gerekmektedir.
Türkiye’de toplam konut sayısının yaklaşık olarak 42 milyon, işyeri sayısının da 3 milyon civarında olduğu belirtiliyor. 2.3 milyon vergi mükellefinin gayrimenkul sermaye iradından dolayı martta beyanname vermesi gerekiyor. Mart ayında beyanname vermesi gereken ve sadece gayrimenkul sermaye iradından dolayı vergi mükellefi olan kişi sayısının 2022 yılı sonuna kadar 2 milyon 249 bin 233 olduğu görülmektedir. Rakamlara baktığınızda kira geliri elde edenlerin sayısının bir hayli fazla olduğu tespit edilmiştir.
2022 yılı içerisinde tahsil etmiş olduğunuz toplam mesken kira geliri 9.500 TL. üzerinde ise beyanname vermek zorundasınız. Gayrimenkul sermaye iratlarında mal ve hakların kira bedelleri emsal kira bedelinden düşük olamaz. Bina ve arazide emsal kira bedeli emlak vergisine esas alınan değerin %5’idir. 2022 yılı istisna tutarı 9.500 TL.’dır. Bu istisnadan sadece mesken kira geliri elde edenler faydalanabilir. Mesken kira geliri elde edip beyan vermeyen veya eksik beyan edenler 9.500 TL. istisnadan yararlanamazlar.
2022 yılı içerisinde 9.500 TL.üzeri mesken kira gelirinizin yanında, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiğiniz ücret, menkul sermaye ıradı, gayrimenkul sermaye ıradı ile tutarları toplamının 250.000 TL.’yi geçmesi halinde 9.500 TL.’lik mesken istisnasından yararlanamazsınız. Bu istisna sadece tek mesken için uygulanacak olup, birden fazla mesken kirası elde edenler için istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır. Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde ise bu konuttan elde edilen kira geliri için her bir ortak söz konusu istisnadan ayrı ayrı yararlanabilir.
Sadece mesken kira geliri elde etse bile, ticari, zirai veya mesleki kazancından dolayi mükellefiyeti bulunanlar istisnadan faydalanamayacakları gibi hazır beyan sisteminden faydalanamazlar. Mesken kirası elde edenler; götürü veya gerçek gider yöntemini seçebilirler. Burda götürü gider yöntemini seçen mükellefler, 2 yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemini seçemezler. Götürü gider yöntemini seçenlerin mesken kira gelirinden 9.500 TL.istisna düşüldükten sonra, %15 oranında indirim uygulanır.
Bununla ilgili olarak bir örnek vermek gerekirse; mükellef Yusuf, üç adet dairesini kiraya vermiştir. Birinci daireden 90.000 TL., ikinci daireden 80.000 TL, Üçüncü daireden 60.000 TL kira geliri elde etmiştir. Beyana tabi başka geliri olmayan mükellef götürü gider yöntemini seçmiştir. Mükellefin Gelir Vergisi matrahı aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
90.000+80.000+60.000 =230.000 TL’dır. Birden fazla konuttan kira geliri elde edilmesi halinde, yukarıda ifade edildiği gibi istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır.
Konut kira geliri : 230.000 TL.
Vergiden istisna tutar : 9.500 TL.
Kalan : 220.500 TL.
%15 götürü gider(220.500x%15) : 33.075 TL.
Vergiye tabi gelir(220.500-33.075) : 187.425 TL
Ödenecek vergi : 53.498,75 TL. vergi ödenecektir.
Günün Sözü :”Hızlı yükselenlere herkes imrenir, oysa en hızlı yükselenler, toz duman, saman ve tüydür.”(Ring KARDNER)
Abdulbaki AKBAL
S.M.Mali Müşavir-B.Denetçi