Naylon Fatura Niteliği

Herhangi bir mal teslimi olmadan veya hizmet ifası yapılmadan kesilen faturalara, halk dilinde “naylon fatura”denmektedir.

Sahte belge (naylon fatura), Vergi Usul Kanunu’nun 359 uncu maddesinin (b) bendinin bir nolu fıkrasının parantez içi hükmünde; “gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge” olarak tanımlanmıştır.

Bu tanımlamaya göre; bir mal teslimi veya hizmet ifası söz konusu olmadığı halde, sanki mal teslimi veya hizmet ifası varmış gibi düzenlenen belge sahte belgedir. Yani, gerçek bir işlem ve durum olmadığı halde gerçekmiş gibi düzenlenen fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ve benzeri belgeler sahte belgelerdir. Aynı şekilde belge düzenleme yetkisi bulunmayan kişiler tarafından düzenlenen veya başkası adına bastırılıp kullanılan belgeler de sahte belgedir.

Örneğin;nakliye işiyle iştigal eden bir firmanın ,bir akaryakıt istasyonundan motorin veya benzin  almadığı halde, sanki motorin veya benzin  almış gibi fatura alması halinde, düzenlenen motorin veya benzin faturası sahte belge yani  halk tabiriyle naylon faturadır.

Vergi Usul Kanunu'nun 344 üncü maddesine göre; sahte belge düzenlemek suretiyle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi halinde üç kat vergi zıyaı cezası kesilmektedir. Vergi ziyaı cezası dışında, Vergi Usul Kanunu'nun 359 uncu maddesinin (b) bendi gereğince on sekiz aydan üç yıla kadar ağır hapis cezası da verilmesi gerekmektedir.

Vergi ziyaı; Vergi Usul Kanunu'nun 341 üncü maddesinde “mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesi veya eksik tahakkuk ettirilmesi” şeklinde tarif edilmiştir. Ayrıca naylon fatura (sahte belge) düzenlemek ve kullanmak fiili, Vergi Usul Kanunu'nun 359 uncu maddesinde açıklandığı üzere; “kaçakçılık suçunun konusunu” oluşturmaktadır.

Görüldüğü üzere kamuoyunda “naylon fatura” olarak adlandırılan, vergi mevzuatında ise “sahte belge” ve “muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge” olarak tanımlanmış belgelerin düzenlenmesi ve kullanılması vergi cezasının yanında hapis cezasını da gerektiren bir fiildir.  
Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgenin tanımlaması da yine Vergi Usul Kanunu'nun 359 uncu maddesinin (a) bendinin iki nolu fıkrasının parantez içi hükmünde yapılmıştır. Buna göre muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge; “gerçek bir muamele ve duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge”dir.

İçeriği itibariyle yanıltıcı belgede, gerçek bir mal alımı olmasına rağmen, faturada veya fatura yerine geçen diğer belgelerde malın mahiyeti veya miktarı gerçeğinden farklı gösterilmektedir.

Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge ile sahte belge arasındaki fark; sahte belgede herhangi mal ve hizmet ifası olmadığı halde, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgede, bir mal teslimi veya hizmet ifasının kısmen de olsa bulunmasıdır. Mal veya hizmetin değerinin gerçeğinden daha az veya daha çok gösteren, alıcısı, satıcısı, tarihi, seri numarası, tahrif suretiyle değiştirilmiş belgeler de muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge mahiyetinde olup bu kapsamda değerlendirilmektedir.

Örneğin; nakliye işiyle uğraşan bir firma, bir akaryakıt istasyonundan 5.000 litre motorin  almasına rağmen, bu akaryakıt  alım işlemine ilişkin satıcı tarafından düzenlenen satış faturasının 6.000 litre motorin  olarak düzenlenmesi halinde, söz konusu fatura, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olmaktadır. Örnekte tanımlandığı gibi içeriği gerçek olmayan belgeler muteber olarak kabul edilmemiştir. Muteber bir belgeye dayanmayan kayıtlar kabul edilmez. Vergi daireleri naylon fatura kullanıldığını tespit ettiğinde mükellefi önce uyararak bu belgenin kayıtlardan çıkarılmasını istemekte ve indirim konusu yapılan KDV’nin düzeltilmesini talep etmektedir. Eğer mükellef bu uyarıya itibar etmez ise vergi dairesi re’sen, gereken tarhiyatı cezalı olarak yapacaktır.

Günün Sözü :”Para gübreye benzer; yayılmadığı sürece işe yaramaz.” (Francis Bacon)

Abdulbaki AKBAL
Mali Müşavir
[email protected]