Arif Altunkaynak - İrem Yıldız - Nusaybinim Gazetesi
Nusaybin Belediyesi, UNESCO Dünya Mirası geçici listesine kabul edilen Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup Kilisesine (Kültür İnanç Parkı) sahip çıkıyor. Dicle Kalkınma Ajansı (DİKA ) projesi desteğiyle iyileştirme yapılan iki tarihi mekânın UNESCO kalıcı listesine alınması hedefleniyor.
Nusaybin Belediye Başkan Vekili olarak da görevlendirilen Kaymakam Ergün Baysalın talimatıyla Nusaybin Belediyesi tarihi Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup Kilisesinin bulunduğu bölgede çalışmalar yapıyor.
DİKA projesinin Nusaybin Kültür İnanç Parkı çevresi Zeynel Abidin Sokak iyileştirme projesi kapsamında çalışma yaptıklarını bildiren Nusaybin Belediyesi Fen İşleri Müdürü Ramazan Akay, altyapı çalışmalarını tamamladıklarını belirtti. Daha sonra Kültür ve İnanç sokağında üst yapı çalışmalarına başladıklarını kaydeden Akay, Fen İşleri Müdürlüğü olarak, 110 metre betonarme ihata duvarı, 3 bin 300 metrekare doğal küçük bazalt taşı ile yol kaplaması, projedeki toplam uzunluğu yaklaşık 500 metre olan Zeynel Abidin sokağında kaldırım döşemesi, bordür döşemesi, ihata duvar kaplaması, sokağa bakan bütün evlerin dış cephe kaplaması ve Midyat katoli taşı ile el işlemeli taş süslemesi, ihata duvarına ferforje korkuluk ve kapı, 48 adet sokak aydınlatma direği ve 15 adet cadde led süslemesi çalışmalarını tamamladıklarını ifade etti. Sokağı trafiğe kapatmayı hedeflediklerini bildiren Akay, bölgenin yapısına uygun daha tarihi bir görünüm için sokağa bakan evlerin pencerelerine tek tip ferforje korkuluk ve pencere saksılığı takılacağı kaydetti.
Öte yanda çalışmaları büyük oranda tamamlanan 'Kültür ve İnanç Sokağı' Nusaybinlilerin de büyük ilgisini çekiyor. Sokak boyunca Nusaybin Belediyesine ait logonun da içerisinde bulunduğu ışıklandırma, sokağa yeni bir görünüm kazandırdı. Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup Kilisesini ziyarete gelen vatandaşların sokakta bol bol hatıra fotoğrafı çektirdikleri gözlendi.
Unesco Dünya Miras Merkezi tarafından 15 Nisan 2014te yapılan değerlendirme sonucunda, Nusaybinde Zeynel Abidin Cami ve Mor Yakup Kilisesi'nin içinde bulunduğu Kültür İnanç Parkı, Türkiye'de 13 tarihi şehir ve mekân ile birlikte UNESCO Dünya Mirası geçici listesine kabul edilmişti.
Tarihi
-Zeynel Abidin Camii
Hz. Muhammed'in 13. Kuşaktan torunundan biri olan Zeynel Abidin ve onun kız kardeşi Zeynep'in türbelerinin bulunduğu, ilçenin en önemli camisidir
Camii eskiden küçük bir mescitti. 1956 yılında Kaymakam Mustafa Tütüncü'nün girişimleri ve halkın yardımları ile görkemli minaresi yapılmış, sonraki yıllarda eyvan son cemaat yerine eklenmiştir Daha sonraları iki katlı ek bir bina yapılarak camii ilçenin en önemli ibadethanesi durumuna getirildi.
-Mor Yakup Kilisesi ve Nusaybin Okulu
Mardin Nusaybin ilçesinde bulunan bu manastır yukarı Mezopotamya bölgesindeki kiliselerin en eskisi sayılmaktadır.
Manastır kesme taş ve moloz taştan yapılmıştır. İbadet mekânının üzeri ana kubbeyi destekleyen yarım kubbelerle örtülmüştür. Manastır kilisesinin batı cephesinin duvarları sonradan yıkılmış ve 872 yılında yenilenmiştir. Manastır içerisinde Mor Yakupun Türbesi bulunmaktadır.
Episkopos Mor Yakup ile öğrencisi Mor Efram Nikeiada Hıristiyanlığın konsil toplantılarına katıldıktan sonra Nusaybine döndüklerinde burada Nusaybin Okulunun yapımına başlamışlardır. Bu okulu 326da açmışlar ve Mor Efram 38 yıl boyunca bu okulu yönetmiştir. Bu okul putperestlik döneminden kalan bir yapı üzerine kurulmuştur. Bu okulda felsefe, mantık, edebiyat, geometri, astronomi, tıp, hukuk eğitimi verilmiştir. Aynı zamanda bu okuldaki çalışmalar sonunda Grekçeden birçok yazma eser Süryaniceye çevrilmiştir.
Bu okulun en büyük özelliği o dönemde Nusaybinin ileri düzeyde bir eğitim merkezi oluşunu göstermesidir. Mor Yakupun 338de ölümünden sonra kilisenin bodrum katına gömülmüştür. Ondan sonra Episkoposluğa Mor Babo (338-343), Mor Logos (343-361), Mor Abraham (361-?) getirilmiştir. Bu dini merkezin son Episkoposu Rahip Hanna olmuştur. Nusaybin Okulu Sasanilerin 363de Nusaybini almasına kadar öğretime devam etmiştir. Bundan sonra okulun öğretim kadroları dağılmış ve Suriyede öğretime devam edilmiştir. Sonraki yıllarda Bizanslılar Nasturilere karşı baskı kurunca Urfadaki (Edessa) okul Nusaybine nakledilmiş ve burası Nasturilerin dini merkezi olmuştur. Okulun yönetimindeki Narsay ve Episkopos Barsavmonun yerine geçen II. Mor Huşoh döneminde okul büyük ün yapmıştır. Bu nedenle de Nusaybin İlimlerin beşiği, eğitim şehri ve öğretmenlerin annesi olarak isimlendirilmiştir.
Manastır 19. yüzyıla kadar işlevini sürdürmüştür.